Web 3.0 terimi, blockchain teknolojisiyle gelişen ve ilgi odağına merkeziyetsizlik ve şeffaflığı alan ve diğer internete türlerine göre daha demokratik bir alan sunan bir teknolojiyi adlandırmak için kullanılmaktadır. Web 3.0 kişilerin şeffaf bir şekilde internet kullanmasını sağlarken merkezi otoritelerin internet üzerindeki kontrol mekanizmalarını da yıkmaktadır.

Web 3.0 Nedir? Popüler Web 3 Uygulamaları adlı bu yazımızda geleceğimizin teknolojisi arasında yer alan Web 3.0 kavramından sizlere bahsedeceğiz. Bununla beraber blockchain teknolojisi kullanılarak geliştirilen popüler Web 3.0 uygulamaları hakkında da sizleri bilgilendireceğiz.

Web 1.0, Web 2.0 ve Web 3.0’ın Gelişimi

Web 1.0 ve Web 2.0 teknolojileri aslına bakıldığında internetin şeffaf olmadığı teknolojilerdir. Özellikle Web 1.0, şu an kullandığımız internetin ilk haline verilen isimdir. 1989 yılında ortaya çıkan bu teknolojide internet kullanıcıları arasında herhangi bir etkileşim kurmak mümkün değildi.

2004 yılında O’Reilly Media tarafından kullanılmaya başlayan Web 2.0 sıfır kavramı ise aslına bakıldığında ikinci nesil internet hizmetlerini anlatmaktadır. Özellikle bu teknoloji internet kullanıcıları arasında etkileşim kurmayı ön plana çıkarmıştır. Şu an hala kullanmaya devam ettiğimiz Web 2.0 kişilerin internet üzerinden birbiriyle iletişime geçebildiği, etkileşim kurabildiği teknolojiye verilen isimdir.

Web 2.0 dendiğinde ise hepimizin aklına ilk olarak gelen sosyal medya uygulamalarıdır. Facebook, Instagram, Twitter gibi sosyal medya uygulamaları internet kullanıcıları arasında etkileşim ve iletişim kurulmasını sağlamıştır.

Web 3.0 ise 2008 yılında Bitcoin’in yaratısıcı olarak bilinen Satoshi Nakamoto ismini kullanan kişi ya da kişiler tarafından Bitcoin Whitepaper’ının yayımlanmasının ardından ortaya çıkan blok zincir veritabanının kullanıldığı internetin yeni neslidir. Web 3.0 teknolojisi ile daha şeffaf, otonom ve merkeziyetsiz bir şekilde internet kullanmak mümkündür.

Web 3.0’ın Sağladığı Avantajlar

Web 3.0, merkeziyetsiz bir internet fikrini ön plana çıkarmakla büyük bir avantaj sağlar. Bunun yanı sıra daha hızlı bir şekilde bilgi aktarımı, makine öğrenmesi ve yapay zekâ kullanımı gibi birçok avantajı da beraberinde getirmektedir. Web 3.0 Teknolojisinin Sağladığı Avantajlar Şunlardır:

• Web 3.0 teknolojisi kullanıcıların internete daha hızlı bir şekilde erişmesine yardımcı olur.
• Blockchain’i merkezine alan DeFi kavramı, kullanıcıların geleneksel finans araçlarına ve platformlarına olan bağımlılığını azalttı.
• Kullanıcılar bu teknoloji sayesinde şeffaf bir şekilde internet erişimine sahip olabileceklerdir.
• İnternet kullanımında büyük bir problem olan güven sorunu ortadan kalkacaktır.
• Web 3.0 teknolojisi, verilerin smart contract (akıllı sözleşmeler) ile korunmasını sağlamaktadır.
• Kullanıcılar para gönderme ve alma işlemlerini merkeziyetsiz bir şekilde kripto paralar üzerinden yapabilmektedir.
• Bireyler farklı metaverse’lere katılabilmekte ve burada yaptıkları şeyler, geçirdikleri zaman üzerinden web 3 coinleri kazanabilmekte ve bunları itibari paraya dönüştürebilmektedir.
• Web 3.0’ün kullanıldığı metaverse’ler sayesinde e-ticaret firmaları ya da kurumsal markalar pazarlama çalışmalarını farklı platformlar üzerinden yürütebilmektedir.
• Kullanıcılar kullandıkları uygulamalar, browserlar ve platformlar üzerinden kripto para geliri elde edebilmekte ve bu paraları ise kripto para borsaları üzerinden itibari paraya dönüştürebilmektedir.
• Blockchain tabanlı geliştirilen yapay zekâ uygulamaları sayesinde işletmelerin operasyonel süreçleri rahatlamaktadır.

Henüz çok yeni bir kavram olsa da Web 3.0’ın kullanılmaya başlaması ve gelecekte hayatımızı kolaylaştıracak Web 3.0 uygulamalarının gelişmesi ile beraber hem bireysel internet kullanımlarında hem de ticari kullanımlarda kişi ve işletmeler için bu teknolojinin sağlayacağı avantajları artacağı düşünülmektedir.

Web 3.0 Teknolojisinin Dezavantajları

Web 3.0 her ne kadar internet kullanımında avantaj sağlasa da aslına bakıldığında dezavantajları da beraberinde getirebilecek bir teknolojidir. Web 3.0 Teknolojisinin Dezavantajları şunlardır:

• Web 3.0 uygulamaları merkeziyetsiz bir yapıda olduğu için internet üzerindeki siber suçlar artış gösterebilir.
• Kişilere yapılan zorbalık ve yöneltilen nefret söyleminin tespit edilmesi oldukça zorlaşabilir.
• Merkeziyetsiz bir internetten dolayı güvenlik riskleri zamanla ortaya çıkabilmektedir.
• Manipülasyonlar artış gösterebilmektedir.
• Dolandırıcılık vb. faaliyetler web 3.0 teknolojisinde daha da yaygınlaşabilir.

Web 3.0 önemli dezavantajları da beraberinde getireceği için internet kullanan kişilerin buradaki güvenliğini sağlamaları oldukça önemlidir.